Cuộc sống hiện đại là cuộc sống của sự bận rộn và nhanh chóng. Ai ai cũng đều hy vọng làm ít công nhiều, làm chơi ăn thật, trong một thời gian ngắn mà gặt hái được thành công. Tuy rằng, một người có thể ở trong bận rộn mà tìm được giá trị nào đó của bản thân, ở trong bận rộn mà có được một chút thu hoạch, nhưng người ấy sẽ dễ dàng bởi vì cái trước mắt mà lâm vào khốn cảnh tinh thần của căn bệnh hiện đại mang tên “dục tốc bất đạt”.
Có thể nói, khuyết điểm chung của con người hiện đại ngày nay chính là quá nôn nóng, sốt ruột. Chúng ta luôn chạy đua với thời gian, phàm là việc gì cũng muốn nhanh chóng, như thể chậm một giây sẽ thua cả đời. Vì thế, người ta ăn cũng phải nhanh nếu không đi làm sẽ muộn, hẹn gặp cũng phải nhanh để dành thời gian tăng ca, ngay cả việc đi chơi cũng phải vội vã, kết quả chỉ là cưỡi ngựa xem hoa. Kỳ thực, khi chúng ta sống truy cầu sự mau lẹ, nhanh chóng, chúng ta đã đánh mất đi rất nhiều sự tình tốt đẹp. Khi chúng ta sống trong bận rộn, vội vã thì cuộc sống cũng dần dần ly khai khỏi chúng ta.
Khổng Tử giảng: “Đừng muốn nhanh chóng, đừng ham lợi nhỏ, muốn nhanh chóng thì không thành công, ham lợi nhỏ thì việc lớn không thành”. Phàm là việc gì cũng không nên mù quáng theo tuổi sự nhanh chóng, không thể vì cái lợi trước mắt, chỉ có tích lũy, kiên trì trả giá, lấy ít làm nhiều, lấy chậm làm mau mới có thể thành công.
Từ xưa đến nay, người làm nên đại sự thì đứng trước bất kể việc gì cũng luôn giữ được sự bình tĩnh, không nôn nóng. Càng là việc hệ trọng, họ càng chú trọng sự cẩn thận, không vội vàng.
🌹Cầu thận trọng, không cầu nhanh chóng
Vào triều đại nhà Minh, Triệu Dự đảm nhận chức quan Thái thú phủ Tùng Giang là người vô cùng thận trọng. Mỗi lần có người đến kiện tụng, Triệu Dự đều tìm hiểu rõ sự tình, nếu cảm thấy không phải việc khẩn cấp thì ông đều nói với họ rằng: “Hãy trở về nhà, ngày mai lại đến!”
Người dân không biết được ẩn ý của ông nên đều chê cười ông. Lâu dần, trong dân gian còn lưu truyền câu ngạn ngữ: “Thái thú Tùng Giang ngày mai đến”. Kỳ thực, họ không biết được rằng những người đến kiện tụng phần nhiều đều chỉ vì tức khí nhất thời, sau một đêm họ có thể nguôi giận, hối hận, và không còn nghĩ đến kiện tụng nhau nữa. Rất nhiều mâu thuẫn nhờ vậy mà được giải quyết trong êm thấm.
Câu nói “ngày mai đến” là để cho người, cũng là để cho chính bản thân mình có thêm thời gian suy nghĩ cân nhắc. Khi chưa hiểu rõ tình hình đầy đủ thì không nên mạo muội hành động bừa bãi, ra quyết định vội vã. Như vậy vừa có thể giúp người tự sửa chữa sai lầm, lại vừa tránh cho mình mắc phải sai lầm. Người có thể thận trọng từ lúc bắt đầu cho đến khi kết thúc công việc thì không lo thất bại.
“Dục tốc bất đạt”, trong thế gian hầu như không có việc nôn nóng vội vã nào mà không xảy ra sai lầm cả. Đứng trước mọi việc, chỉ cần tĩnh hạ tâm xuống, xem xét kỹ lưỡng tỉ mỉ, cẩn thận tìm cách thì mới có thể hành động hợp thời mà đạt được thành công.
🌹Cân nhắc kỹ càng, bởi việc càng lớn càng nhiều ma nạn
Trong lịch sử có rất nhiều tấm gương luôn suy nghĩ sâu xa, cân nhắc kỹ càng, chậm rãi mà cuối cùng giành được chiến thắng. Lưu Bị và Gia Cát Lượng thời Tam Quốc là một ví dụ.
Gia Cát Lượng cày cấy ở Nam Dương, không bởi vì lòng đầy hoài bão mà vội vàng bước lên vũ đài Tam quốc ngay khi Lưu Bị tới mời. Còn Lưu Bị một lòng mưu cầu đại nghiệp, tuy thời gian quý như vàng nhưng cũng không vì đến bái kiến Gia Cát Lượng một lần bất thành mà từ bỏ.
Lưu Bị và Gia Cát Lượng đều biết rõ đạo lý của “dục tốc bất đạt”, đứng trước việc lớn không được nóng vội. Ba lần đến lều tranh không chỉ thử thách lòng kiên nhẫn của Lưu Bị mà còn hiển lộ ra tầm nhìn xa trông rộng của Gia Cát Lượng. Cả hai người đều biết rằng, người không thể kiên nhẫn, không coi trọng nhân tài thì sẽ không thể đi được xa, càng không thể dựng lên cơ đồ vương triều Thục Hán.
🌹Chậm lại là một loại trí tuệ, bậc trí giả lấy tĩnh chế động
Trong xã hội với nhịp sống bận rộn và nhanh chóng như ngày nay, ai nấy đều tất bật vội vã, lao vào công việc mà thường quên mất lý do xuất phát lúc ban đầu. Có người luôn nôn nóng, ham lợi trước mắt mà cuối cùng trở thành “dục tốc bất đạt”, “ham lợi nhỏ mà việc lớn không thành”, người ấy rốt cuộc cũng chẳng làm nên việc gì cả. Chi bằng hãy bắt đầu từ hiện tại, bước từng bước chầm chậm mà vững chắc.
Chậm lại là chỗ dừng chân của những sự việc tốt đẹp trong cuộc sống. Việc gì cũng bao dung thì sẽ không có tranh chấp, chẳng có hung mãnh, cũng chẳng còn hoảng loạn. Ổn định để suy nghĩ tiến bước, chậm rãi để có thành công, đó mới là phương thức đúng đắn của cuộc sống. Một người chỉ có không nóng vội thì tâm trí mới yên định, khi tích lũy đầy đủ rồi thì tự sẽ thành công.
Cuộc sống hiện đại rối loạn phức tạp, ngày ngày đều có đủ mọi sự việc chen chân kéo đến, có vô số nhân tố bên ngoài nhiễu loạn tâm trí chúng ta. Nhưng khi chúng ta tĩnh tâm lắng lòng lại, giống như người xưa, làm việc gì cũng tĩnh tâm điều tức, làm việc với tâm thái thuần tịnh, mục tiêu rõ ràng, làm đến nơi đến chốn, có thủy có chung, thì có lẽ mọi sự đều sẽ tốt đẹp.
ST