Một chút triết lý : Nếu như ai cũng phải chết thì người ta phải sống để làm gì?
Hai thầy trò Nhất Thiền vừa đưa mắt nhìn cảnh vật ngày càng thêm mĩ diệu dưới những tia nắng trong veo. Ngoài vườn thi thoảng có chú chim sẻ chuyền cành ríu rít. Đàn bướm từ đâu lại chấp chới bay ra. Nhất Thiền thích chí, ra vườn hoa nhảy nhót tung tăng. Bỗng chú kêu lên thất thanh: “Sư phụ! Sư phụ! Bươm bướm chết mất rồi!”.
Rồi chú lật đật chạy đến bên sư phụ, xòe bàn tay đang ấp một cánh bướm mỏng manh thoi thóp ra. Con bướm chừng như đã đi hết cuộc đời ngắn ngủi của mình. Sư phụ xoa đầu Nhất Thiền nói: “Tiểu tử à, đây chính là luân hồi sinh tử. Người ta sống thật lâu trong đời rồi cũng sẽ chết đi thôi”.
Nhất Thiền bối rối: “Ôi, chúng ta rồi cũng chết phải không sư phụ?”.
Sư phụ khẽ gật đầu : “Đúng vậy, ai rồi cũng sẽ phải lìa xa cõi hồng trần này cả thôi. Sau khi sang bên kia thế giới, họ sẽ có cơ hội trở lại cõi trần một lần nữa. Nhưng đời này là người, đời sau không chừng có thể là bươm bướm”.
Nhất Thiền gãi đầu: “Nếu như đều phải chết thì sao người ta còn phải sống để làm gì ạ?”.
Sư phụ đứng dậy, nhìn ra hậu viện, đoạn trầm ngâm: “Sống ấy à ? có lẽ là để cho khi suối trong chảy qua không bỏ lỡ ngọt lành, khi hoa nở rộ vẫn có người bầu bạn, đến khi gió táp mưa sa vẫn có người chở che. Lúc con sống cũng là để trả nợ nghiệp khi chết đó thôi. Nếu không có cái chết thì sự sống nào có nghĩa gì.
Mà nếu không có sự sống thì cái chết cũng chẳng làm người ta phải sợ hãi, tiếc nuối nhiều đến thế. Người sống trên đời, buồn đau quá nửa, chỉ có tinh tấn tu luyện, trả hết tội nghiệp, mai này mới có thể mong thoát khỏi lưới luân hồi, ra khỏi vòng nghiệp quả, đắc được vĩnh viễn hạnh phúc vô biên cõi cực lạc mà thôi”.
Đúng vậy, sống chết phải đâu là chuyện lớn? Luân hồi sinh tử nghìn vạn năm qua vẫn thế, người ta mấy ai tỉnh mộng từ kiếp sống luân hồi. Chuyện cũ sẽ quên, cuộc đời rồi lại như trang giấy mới. Ấy chính là:
Người cũ trăm năm chẳng thấy đâu
Nước trôi đã quá mấy nhịp cầu
Tin nhạn không về mong thăm thẳm
Lá thắm duyên chưa bén gót sầu
Kìa cái oanh vàng kêu liễu biếc
Thương ôi ngày tháng tựa bóng câu
Nhân sinh sầu mộng nào mong tỉnh
Chút chuyện trần ai luống bạc đầu