Năng lực của một người trẻ nhìn thấy ở đâu? Hãy ở chung với họ và lúc nào cũng thấy cái bếp ga sạch boong sáng bóng (ông Soichiro Honda, chủ tịch hãng Honda đã từng nói như vậy với sinh viên ĐH Tokyo khi được hỏi, theo kinh nghiệm của ông thì làm thế nào để nhận biết một người có năng lực).
Rất nhiều bạn trẻ, cứ ưu tiên việc học và không chịu làm cái gì khác ngoài học. Khi giao cho trồng 1 cái cây, vì chỉ biết học, nên không tưới cây, cây chết. Khi giao thêm việc ngoài việc học, họ cảm thấy phiền toái. Cuối cùng giải pháp là: Không nuôi con gì, không trồng cây gì, để dành tập trung cho học. Câu cửa miệng là "đang bận học".
Những người này, dù học có giỏi đến đâu đi nữa, ra đời cũng chật vật để kiếm sống, 100%. Hoặc ai đầu óc xuất sắc lắm, hiểu biết thông thái lắm, thì cũng chỉ đủ 1 giấc mơ nho nhỏ 1234 (1 vợ 2 con 3 lầu 4 bánh). Họ không thể quán xuyến nổi bất cứ cơ nghiệp nào, đầu óc không thể làm được nhiều việc, không sắp xếp được thời gian để sống cuộc đời đầy màu sắc, đầy thành tựu. Họ làm sao có thể quản lý nổi xí nghiệp resort công ty trăm người ngàn người và ngàn việc phát sinh trong cùng 1 lúc? Họ không thể làm tướng được vì họ từ nhỏ chỉ có 1 năng lực là HỌC (học là động từ chỉ việc bắt chước người khác, lặp lại ý của người khác, tư duy theo người khác, nhắc lại đúng y chang thì được 10 điểm, khen là học giỏi). Học giỏi không có ý nghĩa gì cả, làm giỏi mới là cái đáng nói. Người làm giỏi mới là nhân tài của quốc gia.
Ai lúc nhỏ chỉ biết học (theo lịch của trường, theo bài tập của thầy cô giao cho, theo lịch các kỳ thi) thì ra đời, chỉ biết làm (theo lịch của cơ quan, theo lệnh của sếp, theo các công việc có sẵn). Người sáng sớm chỉ biết thay đồ đi học, tối về mải giải bài tập về nhà thì lớn lên, sáng sớm cũng chỉ biết thay đồ đi làm và tối về lướt mạng xã hội. Năng lực của họ chỉ có thế, vì không có thói quen làm lụng, quan sát, sáng tạo, triển khai...thông qua hành động LÀM.
Một người giỏi thật sự là họ vừa làm và vừa học, học thông qua làm, learning by doing. Học cũng giỏi mà chơi cũng giỏi, làm cũng giỏi, 1 ngày của họ có nhiều trải nghiệm chứ không lặp đi lặp lại 1 cái gì. Họ thỏa mãn được hết các quan hệ trong đời họ, với người thân, với bạn bè, với thầy cô, với hàng xóm, với bồ bịch, với người ngoài xã hội,....họ sắp xếp thời gian để cân bằng được hết.
Năng lực tự học (1), quán xuyến đa nhiệm (2), sắp xếp thời gian (3) là bí mật của một người MUỐN GÌ ĐƯỢC NẤY. Lớn lên họ sẽ làm được nhiều thứ mà với người thông thường, người ta sẽ tự hỏi "không biết ông ấy/bà ấy lấy đâu ra thời gian mà làm được nhiều thành tựu như thế?".
__________
Theo Tony Buổi Sáng