Long Thọ (Nagarjuna, một trong 84 Đại thành tựu giả Ấn độ, khoảng thế kỷ thứ 9) là một khất sĩ trần truồng, nhưng ngài được yêu mến bởi tất cả những người tìm kiếm chân lý tối hậu. Một vị nữ vương cũng đem lòng yêu Long Thọ sâu sắc. Một ngày nọ nàng thỉnh cầu ngài vào cung làm tân khách. Long Thọ cũng đến. Nữ vương thỉnh cầu ngài một việc.
Long Thọ nói: "Nữ vương muốn gì?"
Nàng nói: "Ta muốn cái bát khất thực của ông."
Long Thọ đã đưa nó cho vị nữ vương - đó là thứ duy nhất ngài sở hữu - cái bình bát khất thực của ngài. Và nàng đã mang một cái bình bát bằng vàng, nạm kim cương và đưa cho Long Thọ. Nàng nói: "Bây giờ ngài giữ cái này. Ta sẽ thờ cái bát khất thực mà ông đã mang theo trong nhiều năm - nó có năng lượng gia trì của ông. GIờ nó là đền thờ của ta. Và một người như ông không nên mang một cái bát khất thực bằng gỗ tầm thường - hãy giữ chiếc bình bát bằng vàng này. Ta đã đặc biệt làm nó tặng ông.".
Chiếc bình bát thực sự rất quý giá. Nếu Long Thọ là một hành giả tâm linh bình thường, ngài sẽ nói: "Tôi không thể dùng nó. Tôi đã xả bỏ những thứ thế tục rồi." Nhưng đối với ngài thì mọi thứ đều có khác gì nhau, nên ngài đã nhận cái bát.
Khi ngài rời cung điện, một tên trộm đã nhìn thấy ngài. Kẻ trộm không thể tin vào mắt mình: "Một người trần như nhộng lại có thứ bảo vật này! Ông ấy còn có thể bảo vệ nó được bao lâu?" Vậy là tên trộm đã đi theo ngài.
Long Thọ ở bên ngoài thị trấn, trong một ngôi đền cổ đổ nát - không cửa ra vào, không cửa sổ. Nó chỉ là một đống đổ nát. Kẻ trộm rất vui mừng: "Chẳng bao lâu nữa ông ấy sẽ đi ngủ và sẽ không có khó khăn gì – ta sẽ lấy cái bát."
Khi tên trộm đang nấp sau bức tường ngay bên ngoài cửa - Long Thọ chợt ném cái bát quý ra ngoài cửa. Tên trộm không thể tin được những gì đã xảy ra. Long Thọ ném nó đi bởi vì ngài đã theo dõi tên trộm đang theo dõi phía sau mình, và ngài hoàn toàn biết rõ rằng hắn không đến vì ngài mà hắn đến để lấy cái bát, "Vậy tại sao lại để anh ta đợi một cách không cần thiết? Đưa nó để anh ta có thể đi, và ta cũng có thể nghỉ ngơi. "
"Một thứ quý giá như vậy! Và Long Thọ đã ném nó đi quá dễ dàng." Tên trộm không thể đi mà không cảm ơn ngài. Hắn hoàn toàn biết rằng nó đã được ném cho hắn. Hắn nhìn vào và nói, "Thưa ngài, xin chấp nhận lời cảm ơn của tôi. Nhưng ngài là một người hiếm có - Tôi không thể tin vào mắt mình. Và một ước nguyện lớn lao đã nảy sinh trong tôi. Tôi đang lãng phí cuộc đời mình để làm một kẻ trộm – nhưng trên đời lại có những người như ngài. Tôi có thể vào và chạm vào chân ngài được không?"
Long Thọ cười và ngài nói, "Được, đó là lý do tại sao ta ném cái bát ra bên ngoài - để anh có thể vào trong."
Hóa ra tên trộm đã bị “gài bẫy”. Hắn bước vào, chạm vào chân ngài... và phút giây đó gã trộm rất thật lòng vì hắn đã biết người này chẳng phải là người bình thường. Hắn khép nép, chân thành, biết ơn, thấy kì diệu và choáng váng. Khi chạm vào đôi chân Long Thọ, lần đầu tiên trong đời hắn cảm nhận được sự hiện diện của điều gì đó linh thánh.
Gã hỏi Long Thọ: "Phải mất bao nhiêu kiếp sống để tôi trở nên giống như ngài?".
Long Thọ nói: "Bao nhiêu kiếp à? - Nó có thể xảy ra hôm nay, nó có thể xảy ra ngay bây giờ!".
Tên trộm nói: "Chắc ngài đang đùa. Làm sao nó có thể xảy ra bây giờ? Tôi là một tên trộm, một tên trộm nổi tiếng. Cả thị trấn đều biết tôi, mặc dù họ chưa bắt được tôi. Ngay cả đức vua cũng sợ tôi, bởi vì ba lần tôi đã vào ăn cắp trong kho bạc. Họ biết điều đó, nhưng họ không có bằng chứng. Tôi là một tên trộm bậc thầy – Ngài có thể không biết về tôi vì ngài là người lạ lẫm trong những chuyện này thôi. Làm sao [một kẻ khốn như] tôi có thể chuyển hóa ngay bây giờ?".
Và Long Thọ nói, "Nếu trong một ngôi nhà cũ chìm trong bóng đêm trong nhiều thế kỷ và anh mang theo một ngọn nến, phải chăng bóng tối sẽ nói: “Ta đã ở đây hàng thế kỷ - Ta không thể ra đi chỉ vì anh đã mang theo một cây nến. Vì ta đã tồn tại rất lâu".Bóng tối có năng lực kháng cự hay sao? Liệu có khác gì dù bóng tối tồn tại một ngày hay một triệu năm?.
Tên trộm có thể nhìn ra chân nghĩa: Bóng tối không thể chống lại ánh sáng; khi ánh sáng đến, bóng tối bị xua tan. Long Thọ nói: " Dầu anh có thể đã ở trong bóng tối hàng triệu kiếp - điều đó không quan trọng - nhưng ta có thể cho anh một bí mật: anh có thể thắp sáng một ngọn nến trong con người của anh.".
Rồi tên trộm nói, "Còn nghề ăn trộm của tôi? Tôi có phải từ bỏ nó?".
Long Thọ nói: "Đó là do anh quyết định. Ta không quan tâm đến anh và nghề của anh, ta chỉ có thể cung cấp cho anh bí quyết làm thế nào để thắp sáng trong con người anh, và sau đó tùy thuộc vào anh."
Tên trộm nói: "Nhưng bất cứ khi nào tôi đến bất kỳ vị thánh thiêng nào, họ luôn nói: '' Trước tiên hãy ngừng ăn trộm – thì sau đó ta mới khai ngộ cho anh.".
Người ta nói rằng Long Thọ đã cười lớn và nói: "Chuyện của anh là đi ăn trộm chứ không phải đến thăm các vị thánh thiêng kia. Họ không biết gì đâu. Anh chỉ cần theo dõi hơi thở của mình – một phương pháp cổ xưa của Đức Phật – anh chỉ cần quan sát hơi thở vào, quan sát hơi thở ra, bất cứ khi nào anh nhớ, hãy quan sát hơi thở của mình. Ngay cả khi anh đi ăn trộm, khi anh vào nhà ai đó trong đêm, hãy tiếp tục theo dõi hơi thở của anh. Khi anh đã phá cửa những kho bạc và thấy kim cương châu báu ở đó, hãy cứ tiếp tục theo dõi hơi thở của anh và làm bất cứ điều gì anh muốn làm - nhưng đừng quên theo dõi hơi thở.".
Tên trộm nói: "Chuyện này có vẻ đơn giản. Không cần một quy tắc đạo đức? Không cần quy ước? Không yêu cầu gì khác?".
Long Thọ nói: "Hoàn toàn không - chỉ cần dõi theo hơi thở của anh.".
Và sau mười lăm ngày, tên trộm đã trở lại, nhưng hắn là một người hoàn toàn khác. Hắn quỳ xuống dưới chân Long Thọ và nói: "Ngài đã gài bẫy tôi, và ngài đã gài bẫy tôi khéo đến mức tôi thậm chí không thể nghi ngờ. Tôi đã cố gắng trong mười lăm ngày này – nhưng không thể. Chừng nào tôi còn theo dõi hơi thở của mình, tôi không thể ăn trộm. Nếu tôi ăn trộm, tôi không thể theo dõi hơi thở của mình. Theo dõi hơi thở, tôi trở nên tĩnh lặng, tỏ tường, tỉnh giác đến mức ngay cả những viên kim cương cũng giống như những viên sỏi. Ngài đã tạo ra cho tôi một tình thế khó khăn, tiến thoái lưỡng nan. Bây giờ tôi phải làm gì đây?".
Long Thọ nói, "Cứ đi lạc lối - cứ làm bất cứ điều gì anh muốn làm. Nếu anh vẫn muốn sự tĩnh lặng đó, sự an bình, hỷ lạc, vốn khởi sinh trong anh khi anh theo dõi hơi thở của mình, thì hãy chọn nó. Nếu anh nghĩ rằng tất cả kim cương và vàng bạc có giá trị hơn thì chọn nó. Cái đó là do anh chọn! Ta là ai mà bàn tính cho cuộc đời anh? ".
Gã trộm thốt: "Con không thể chọn sự bất tỉnh giác một lần nữa. Con chưa bao giờ biết đến những khoảnh khắc [tỉnh thức] như bây giờ. Xin nhận con làm đệ tử của thầy, và xin khai ngộ cho con.".
Long Thọ nói, "Thầy đã thực ra khai ngộ cho con rồi."
Con đường tâm linh không [chỉ] dựa trên quy tắc đạo đức mà dựa trên thiền định. Con đường tâm linh không bắt nguồn từ những nguyên tắc mà từ tỉnh thức.
English:
A beautiful story is told about a great mystic, Nagarjuna :
He was a naked fakir, but he was loved by all real seekers. A queen was also deeply in love with Nagarjuna. She asked him one day to come to the palace, to be a guest in the palace. Nagarjuna went. The queen asked him a favour.
Nagarjuna said, "What do you want?"
The queen said, "I want your begging bowl."
Nagarjuna gave it -- that was the only thing he had -- his begging bowl. And the queen brought a golden begging bowl, studded with diamonds and gave it to Nagarjuna. She said, "Now you keep this. I will worship the begging bowl that you have carried for years -- it has some of your vibe. It will become my temple. And a man like you should not carry an ordinary wooden begging bowl -- keep this golden one. I have had it made specially for you."
It was really precious. If Nagarjuna had been an ordinary mystic he would have said, "I cannot touch it. I have renounced the world." But for him it was all the same, so he took the bowl.
When he left the palace, a thief saw him. He could not believe his eyes: "A naked man with such a precious thing! How long can he protect it?" So the thief followed....
Nagarjuna was staying outside the town in a ruined ancient temple -- no doors, no windows. It was just a ruin. The thief was very happy: "Soon Nagarjuna will have to go to sleep and there will be no difficulty -- I will get the bowl."
The thief was hiding behind a wall just outside the door -- Nagarjuna threw the bowl outside the door. The thief could not believe what had happened. Nagarjuna threw it because he had watched the thief coming behind him, and he knew perfectly well that he was not coming for him -- he was coming for the bowl, "So why unnecessarily let him wait? Be finished with it so he can go, and I can also rest."
"Such a precious thing! And Nagarjuna has thrown it so easily." The thief could not go without thanking him. He knew perfectly well that it had been thrown for him. He peeked in and he said, "Sir, accept my thanks. But you are a rare being -- I cannot believe my eyes. And a great desire has arisen in me. I am wasting my life by being a thief -- and there are people like you too? Can I come in and touch your feet?"
Nagarjuna laughed and he said, "Yes, that's why I threw the bowl outside -- so that you could come inside."
The thief was trapped. The thief came in, touched the feet... and at that moment the thief was very open because he had seen that this man was no ordinary man. He was very vulnerable, open, receptive, grateful, mystified, stunned. When he touched the feet, for the first time in his life he felt the presence of the divine.
He asked Nagarjuna, "How many lives will it take for me to become like you?"
Nagarjuna said, "How many lives? -- it can happen today, it can happen now!"
The thief said, "You must be kidding. How can it happen now? I am a thief, a well-known thief The whole town knows me, although they have not yet been able to catch hold of me. Even the king is afraid of me, because thrice I have entered and stolen from the treasury. They know it, but they have no proof. I am a master thief -- you may not know about me because you are a stranger in these parts. How can I be transformed right now?"
And Nagarjuna said, "If in an old house for centuries there has been darkness and you bring a candle, can the darkness say, 'For centuries and centuries I have been here -- I cannot go out just because you have brought a candle in. I have lived so long'? Can the darkness give resistance? Will it make any difference whether the darkness is one day old or millions of years old.
The thief could see the point: darkness cannot resist light; when light comes, darkness disappears. Nagarjuna said, You may have been in darkness for millions of lives -- that doesn't matter -- but I can give you a secret, you can light a candle in your being."
And the thief said, "What about my profession? Have I to leave it?"
Nagarjuna said, "That is for you to decide. I am not concerned with you and your profession I can only give you the secret of how to kindle a light within your being, and then it is up to you."
The thief said, "But whenever I have gone to any saints, they always say, 'First stop stealing -- then only can you be initiated.'"
It is said that Nagarjuna laughed and said, "You must have gone to thieves, not to saints. They know nothing. You just watch your breath -- the ancient method of Buddha -- just watch your breath coming in, going out. Whenever you remember, watch your breath. Even when you go to steal, when you enter into somebody's house in the night, go on watching your breath. When you have opened the treasure and the diamonds are there, go on watching your breath, and do whatsoever you want to do -- but don't forget watching the breath."
The thief said, "This seems to be simple. No morality? No character needed? No other requirement?"
Nagarjuna said, "Absolutely none -- just watch your breath."
And after fifteen days the thief was back, but he was a totally different man. He fell at the feet of Nagarjuna and he said, "You trapped me, and you trapped me so beautifully that I was not even able to suspect. I tried for these fifteen days -- it is impossible. If I watch my breath, I cannot steal. If I steal, I cannot watch my breath. Watching the breath, I become so silent, so alert, so aware, so conscious, that even diamonds look like pebbles. You have created a difficulty for me, a dilemma. Now what am I supposed to do?"
Nagarjuna said, "Get lost! -- whatsoever you want to do. If you want that silence, that peace, that bliss, that arises in you when you watch your breath, then choose that. If you think all those diamonds and gold and silver is more valuable, then choose that. That is for you to choose! Who am I to interfere in your life?"
The man said, "I cannot choose to be unconscious again. I have never known such moments. Accept me as one of your disciples, initiate me."
Nagarjuna said, "I have initiated you already."
Spiritual path is based not in morality but in meditation. Spiritual path is rooted not in character but in consciousness.
Source: Penchen spiritual journey.
@ Anh Nguyen.