Mỗi đứa trẻ đều biết mình thích gì. Nếu con trẻ đã tìm thấy một vài hoạt động mà chúng yêu thích và bị cuốn vào. Xin chúc mừng! Đó là một trong những khởi đầu của Ikigai.
Ikigai là gì?
“Ikigai” có nghĩa là “sống có mục đích” – một triết lý của người Nhật nhằm tìm ra đam mê, sứ mệnh và mục đích sống tối thượng của bản thân mình, để tận hưởng một cuộc đời trọn vẹn, hạnh phúc. Nói một cách dễ hiểu, Ikigai là thứ khiến bạn hạnh phúc và mong chờ mỗi sáng thức dậy. Và bạn sẽ tạo được giá trị gì từ niềm yêu thích đó? Bạn có vui vẻ với công việc hiện tại không? Hoặc ngành học hiện nay có làm bạn hạnh phúc? Nếu câu trả lời là có, thì có lẽ những điều đó chính là Ikigai của bạn. Và khi bạn yêu những thứ mình đang làm, kết quả sẽ luôn “đâm hoa kết quả”!
Ảnh: Heidi Fin
Dựa trên cách giải thích của phương Tây về khái niệm Ikigai, chúng ta có thể xem xét Ikigai của một người thông qua những điều sau:
- Tài năng và tiềm năng phát triển của họ
- Những điều họ luôn yêu thích và hạnh phúc khi thực hiện
- Niềm yêu thích đó có thể đem đến giá trị cho người khác
- Nhận được công nhận từ người khác.
Mục đích của mỗi người rất khác nhau. Khi còn nhỏ, bạn có niềm đam mê với âm nhạc, điện ảnh. Nếu biết cách nuôi dưỡng niềm đam mê ấy, chúng sẽ đưa bạn đến một thế giới nghệ thuật và trở thành một nghệ sĩ tài năng với đầy nhiệt huyết chỉ bằng một sở thích, đam mê “nho nhỏ” thời ấu thơ. Tìm thấy mục đích sống của mình, bạn sẽ muốn dành cả đời để trau dồi lĩnh vực mà mình yêu thích. Lúc ấy, bạn sẽ cảm thấy bao nhiêu thời gian không bao giờ là đủ để tiếp tục học hỏi và tiến lên phía trước.
Ikigai giúp mọi người hiểu sâu sắc hơn về bản thân và hoạch định một phương hướng phù hợp cho tương lai của mình. Các bậc cha mẹ, hãy chú ý, quan sát con cái nhiều hơn và đừng bỏ qua những dấu hiệu Ikigai của con trẻ.
Làm sao nhận biết đâu là Ikigai của con trẻ?
Những hoạt động yêu thích này có thể là: đọc sách, thể thao, khoa học, nghệ thuật hoặc đơn giản là chơi lego,… Bạn hãy ngừng lại vài giây và suy nghĩ xem hoạt động yêu thích của đứa trẻ nhà bạn là gì. Ví dụ con bạn là một đứa trẻ yêu thích đọc sách và viết lách. Biết được điều này, nhiệm vụ của bạn bây giờ là nghiên cứu về những nghề nghiệp có liên quan đến niềm yêu thích của con. Sau đó, cha mẹ hãy động viên và ủng hộ con đi theo lộ trình sở trường của chúng. Bạn cũng có thể hướng dẫn con tự khám phá những nghề nghiệp này bằng cách tham gia các buổi trò chuyện, giao lưu với những nhân vật đang theo đuổi những nghề nghiệp này. Chúng ta đều biết rằng, gia đình chính là điểm tựa vững chắc để các con chắp cao đôi cánh ước mơ của mình. Để làm được điều đó, cha mẹ phải là người phát hiện ra sở thích và sở trường của các con từ khi chúng còn rất nhỏ.
Ảnh: Myles Tan
Ikigai không phải thứ tìm trong một sớm một chiều
Đi tìm Ikigai không phải là một bài tập ngắn trong một ngày. Người ta đã phải trải qua một quá trình trải nghiệm, xem xét nội tâm và cả những thấy bại để đi tìm Ikigai của chính mình. Nhưng may mắn là cha mẹ đã ý thức được vấn đề này của con cái từ lúc nhỏ và chúng còn rất nhiều thời gian để tự khám phá chính mình.
Trẻ em rất nhạy cảm và có ý thức về sở thích của mình và có thể tự tìm thấy Ikigai của chúng trong suốt cuộc đời. Nhưng những sở thích ấy đôi khi lại bị cấm cản bởi các bậc phụ huynh. Bạn có nghĩ rằng, từ những sở thích nhỏ nhoi của con có thể phát triển thành một sự nghiệp lớn sau này? Thật đáng buồn, chính cha mẹ của chúng lại là người cắt mất đi cơ hội phát triển ấy của con trẻ. Là cha mẹ, hãy xem xét và đừng từ chối ngay lập tức những sở thích và yêu cầu của con vì biết đâu bạn đang cắt mất đi một sở trường và cơ hội phát triển trong tương lai của chúng?
Ảnh: Phil Hearing
Ikigai và việc học: Luôn là sự đồng nhất
Là hệ tư tưởng lâu đời của người Nhật, Ikigai là thứ khiến bạn hạnh phúc và mong chờ mỗi sáng thức dậy và cũng là điều giúp bạn luôn tiến về phía trước. Vì vậy, nếu học tập không có Ikigai và không biết lý do vì sao phải học. Có phải bạn đang cố gắng đẩy một cỗ xe nặng nề mà không biết đích đến của mình ở đâu, đúng không?
Thay vì ép con học ngày đêm mà không hề biết mục đích của việc làm ấy là gì. Hãy giải thích cho con lý do và tầm quan trọng của việc học. Mọi vấn đề và quyết định ở cuộc đời này luôn được bắt đầu bằng câu hỏi “vì sao tôi phải làm như vậy?”. Việc đi tìm Ikigai sẽ giúp con trẻ xác định đúng trọng tâm mục tiêu và lý tưởng sống của cuộc đời mình.
Trong việc học và định hướng nghề nghiệp, nếu bạn xác định rõ mục đích của mình, động lực sẽ kéo bạn vượt qua khỏi giới hạn của mình. Việc học không phải lúc nào cũng dễ dàng, nhưng có mục đích rõ ràng có thể giúp nuôi dưỡng niềm đam mê để thúc đẩy thành công của con.
Trẻ em đã tự tìm thấy ước mơ của chúng nhưng lại không biết gọi tên ước mơ đó ra thành hình. Cha mẹ và gia đình lúc này chính là những nhà quan sát, nâng đỡ những sở trường và định hướng con đi theo một con đường vốn là nơi con thuộc về. Những bậc cha mẹ để con cái tự do theo đuổi sở thích và luôn đưa ra cho con những lời khuyên cho con, sẽ hình thành nơi con trẻ một tư duy và nhân cách vô cùng tuyệt vời trong tương lai.
st