Ba kỳ học vừa rồi ở Mỹ, thú thật là mình không hề đọc sách gì nhiều ngoài sách và tài liệu chuyên ngành phục vụ cho việc học. Mỗi ngày phải đọc đủ thể loại các bài báo học thuật, rồi sách từ lý thuyết tới kỹ năng chuyên môn, khiến nhiều khi não mình cảm thấy đơ ra và thấy không muốn đọc thêm nữa. Nhưng rồi sau một thời gian, mình cảm thấy thiếu thốn và trống vắng kiểu gì đó. Mình nhận thấy rằng dù những gì đang học rất quan trọng và hữu ích cho tương lai, nhưng về cơ bản chúng mang nặng tính kỹ thuật và chuyên sâu, nên dù nhiều nhưng vẫn không đủ để đáp ứng những nhu cầu khác trong việc phát triển bản thân ở nhiều khía cạnh của mình.
Mình nhận ra rằng nếu mình cứ tiếp tục bỏ rơi việc đọc sách khác ngoài sách chuyên ngành thì mình sẽ rơi vào vòng xoáy cũ của những ngày đi làm công sở, thấy mình quá tập trung vào chuyên môn nhỏ hẹp, mà quên đi những dịch chuyển vận động khác của thế giới bên ngoài, bỏ lỡ những kiến thức xã hội cần thiết khác mà mình hứng thú, và dần dần thấy cuộc sống trở nên nhàm chán. Thực tế, nếu cứ tập trung vào chuyên môn cá nhân mà không luyện tập mài giũa bản thân mình ở những mặt khác, thì mình biết mình sẽ dễ bị quên đi mục tiêu học tập cả đời của mình, quên đi việc tu sửa những phần khác bên trong, và bị lệch hướng so với con người mà mình muốn hướng tới. Mình cũng đã gặp những người quá dính chấp vướng mắc vào tri thức chuyên ngành của mình mà thành ra khó để có thể chấp nhận những tư tưởng mới, trở nên tự mãn và khó để có thể học hỏi và phát triển sâu hơn, trong đạo Phật gọi là “cố chấp tư kiến, tánh khó hành xả”.
Một trong những tâm nguyện của mình là làm sao có thể phát triển trong nhiều khía cạnh để bồi dưỡng cho việc viết lách, cho sản phẩm tri thức của mình được toàn diện hơn. Mình mong những gì mình viết ra sau này làm cách nào đó có thể kết hợp được cả văn học, khoa học, và đạo học. Kiểu giống như các tác phẩm của giáo sư Cao Huy Thuần, một người viết mà mình kính trọng. Do vậy, Từ đầu năm nay, mình trở nên chủ động và tích cực hơn trong thói quen đọc sách. Mình quyết định phải tiếp tục tự tìm hiểu thêm về những chủ đề ngoài chuyên môn để tiếp tục trau dồi bản thân ở nhiều lĩnh vực khác nhau. Tuy vậy, các trách nhiệm và công việc hằng ngày trong học tập và nghiên cứu thì vẫn phải đảm nhận. Những ngày đọc nhiều quá mắt mình quả thật không đọc thêm được nữa mà cần nghỉ ngơi. Nhưng mình phát hiện là dù mắt đã mệt, nhưng tâm trí mình thì chưa, vẫn cảm thấy có nhu cầu được tiếp nhận, được tìm hiểu thêm những điều mới. Mà mình thấy hầu như toàn bộ thời gian trong ngày của mình đều bị lấp kín cả rồi, mỗi ngày đều ngồi bên laptop vừa học vừa làm từ 6 – 8 tiếng, xong là đừ cả người, nên kiếm ra một giờ đồng hồ cho “pleasure reading” cũng khó.
Thế rồi mình phát hiện ra một cách rất hay để giải quyết vấn đề mình đang gặp phải. Số là nhỏ Châu em mình làm Fonos đã lâu nay. Thỉnh thoảng nó vẫn nhắn mình: “Chị ơi cài app vào điện thoại đi, để em tặng chị mấy quyển sách mới xuất bản”, rồi “Chị ơi sách chị vừa được chuyển sang thành audiobook trên Fonos nè”. Mà mình nghe xong cứ ừ ừ chứ chưa bao giờ xài thử, vì nghĩ bận quá mà, thời gian đâu mà nghe thêm sách nói nữa. Thế rồi một hôm, mình có việc cần đi từ bang này sang bang nọ nên ngồi cả ngày trên ô tô, đọc kindle khi đang di chuyển trên đường thì chóng mặt, nên mình quyết định tải Fonos xuống xài thử xem thế nào. Mình mới phát hiện là trời ơi, hoá ra sách nói có thể giúp mình đáp ứng các nhu cầu về việc đọc lâu nay. Dĩ nhiên mình biết tới sách nói và các thể loại podcast từ lâu, nhưng gần đây mình không có thói quen nghe podcast nhiều như trước, thành ra cũng không để ý đến sách nói luôn. Nhưng xài xong mình mới phát hiện là nhờ sách nói mà mình có thể tối ưu thêm cuộc sống theo nhiều cách khác nhau.
Bình thường mình tưởng cuộc sống của mình rất bận rộn, nhưng hoá ra trong quỹ thời gian hằng ngày vẫn có những khoảng “thời gian chết”, ví dụ lúc đi xe buýt, lúc trên xe hơi, hoặc di chuyển từ nơi này sang nơi nọ, không dễ để tập trung hoặc mắt dễ mỏi, thì nghe audiobook là một phương án thay thế cực kỳ hữu hiệu. Thêm nữa là trong cuộc sống hằng ngày, những lúc đang bận bịu tay chân làm gì đó, ví dụ như nấu ăn, giặt giũ, sắp xếp đồ đạc, mình vẫn thấy đầu óc cần được hoạt động. Đó là lúc mình có thể nghe audio book hoặc podcast để có thể được tiếp nhận thêm thông tin kiến thức mới.
Thế nên mình quyết định tập thói quen nghe audiobook với Fonos, để nhân tiện cập nhật thêm quyển sách mới xuất bản ở Việt Nam mà bên này không mua được. Xài Fonos một thời gian, mình mới thấy nó giúp mình lấp đầy những khoảng thời gian chết rất tốt. Một điểm thú vị là thói quen nghe audiobook giúp mình có thêm cảm hứng để làm những việc công việc tay chân mà thường mình không có động lực để làm, ví dụ như lau dọn nhà cửa chẳng hạn. Những lúc cần sắp xếp quét dọn gì đó mà mình thấy lười, mình sẽ làm đúng theo mẹo vặt về thay đổi thói quen mà mình học được trong sách Atomic Habits, nhủ thầm trong đầu là: “Sau khi bật Fonos và cắm tai nghe vào, mình sẽ xuống cầu thang lấy chổi quét nhà”, hoặc “Sau khi bật Fonos lên mình sẽ gấp quần áo”. Thế là vừa dọn dẹp nhà cửa, vừa nghe audiobook, chẳng mấy chốc mình thấy những việc nhà vốn bình thường tẻ nhạt trở nên bớt nhàm chán hơn trước, và thời gian cũng trôi đi nhanh hơn.
Dạo gần đây, mình đang hứng thú về chủ đề chữa lành các chấn thương quá khứ, nhất là chấn thương xuyên thế hệ. Nên có một số quyển trên Fonos mình cảm thấy rất thích. Ví dụ như quyển Lấp Đầy Trống Rỗng của tiến sĩ Jonice Webb, nói về Childhood Emotional Neglect, trẻ em bị cha mẹ thiếu quan tâm về mặt cảm xúc, một vấn đề chưa được quan tâm đúng mức. Hoặc như tóm tắt quyển Sang Chấn Tâm Lý – Hiểu để chữa lành của Bessel Van Der Kolk, một quyển mà mình nghĩ cha mẹ nào cũng nên đọc, nhất là những người từng bị tổn thương trong tuổi thơ. Fonos còn có thêm các phần hướng dẫn tĩnh tâm thư giãn, và các bài tập thiền định cho người mới bắt đầu, rất phù hợp để nghe khi tâm trí cần nghỉ ngơi thả lỏng. Cảm thấy rất là ưng ý với một ứng dụng Việt chất lượng như vậy. Cảm ơn em Châu đã ủng mông cho mình quay lại với thói quen nghe audiobook đã bỏ dỡ lâu nay.
Nhân tiện nhắn thêm là ba quyển sách của mình, Tuổi Trẻ Đáng Giá Bao Nhiêu, Mình Nói Gì Khi Nói Về Hạnh Phúc, và Trên Hành Trình Tự Học đã có mặt trên Fonos. Toàn bộ sách nói trên Fonos đều là sách có bản quyền, nên bạn đọc trong và ngoài nước có mong muốn đọc sách thì có thể đăng ký Fonos để vừa cập nhật sách mới, vừa ủng hộ tác giả và ngành xuất bản nữa nha.
Mọi người có thể vào link này và tìm tên sách để nghe thưởng chương đầu của mỗi quyển nha: https://fonos.app.link/rosie-nguyen