“Tin đồn” có nhiều dạng khác nhau nhằm phục vụ nhiều mục đích. Khi nó được sử dụng như một cách gián tiếp để bộc lộ hoặc tham gia vào các cuộc xung đột và nói xấu giữa các cá nhân, nó có thể gây ra kích động tại nơi làm việc. Vì vậy, bạn nên làm gì nếu phát hiện ra một đồng nghiệp đang buôn chuyện về bạn?
Hãy tưởng tượng một đồng nghiệp của bạn, tiếp cận bạn vào một ngày nào đó và nói với bạn rằng một thành viên khác trong đội nhóm của bạn đã đưa ra những nhận xét chê bai về bạn với cô ấy – coi bạn là một người “chưa đủ năng lực và chuyên môn, có nhiều người vẫn giỏi hơn bạn”.
Bạn nên làm gì tiếp theo?
Thật ra, tin đồn có nhiều dạng khác nhau phục vụ các mục đích khác nhau: Nó có thể là một nguồn thông tin cho những người không tin tưởng vào các kênh chính thức. Nó có thể được dùng như một cách buôn chuyện nhằm giải tỏa cảm xúc tức giận hoặc thất vọng. Nó cũng có thể được sử dụng như một cách gián tiếp để bộc lộ hoặc tham gia vào các cuộc xung đột giữa các cá nhân.
Đây là hình thức thứ hai kích động rất nhiều thị phi tại nơi làm việc. Kiểu nói chuyện phiếm là giao tiếp miễn bàn đến trách nhiệm. Trong ví dụ trên, một người nào đó đang nói với bạn rằng bạn đã bị đồn thổi – và họ đang sử dụng tin đồn như một phương tiện để làm điều đó.
Thời điểm quan trọng nhất trong việc giải quyết những câu chuyện phiếm như thế này không phải là sau khi bạn nghe thấy nó, mà là khi bạn nghe thấy nó. Trong một thế giới lý tưởng, người ấy sẽ thông báo cho bạn ngay lúc này rằng cô ấy sẽ cần chia sẻ thông tin với bạn, trừ khi họ tự nguyện làm như vậy. Nhưng nếu điều đó không xảy ra, bạn với tư cách là chủ thể phải quyết định xem bạn sẽ tiếp tục câu chuyện phiếm để tìm hiểu câu chuyện ấy một cách sâu sắc hay bỏ qua nó.
Khi bạn đồng ý ngầm hoặc rõ ràng đồng ý tham gia vào những câu chuyện phiếm để có thể tiếp cận với những lời buôn chuyện về mình, bạn sẽ trở thành một phần của vấn đề. Bạn cũng ngăn mình thực hiện loại hành động duy nhất có thể dẫn đến giải pháp: một cuộc đối thoại thẳng thắn và tôn trọng tạo ra sự hiểu biết lẫn nhau. Cách bạn xử lý khoảnh khắc này, ngay khi bạn được mời tham gia vào các cuộc buôn chuyện trở nên rất quan trọng.
Dưới đây là ba điều cần làm khi người khác nói xấu sau lưng bạn.
Đừng lắng nghe nếu bạn không thể hành động
Khi bạn bắt đầu thấy cuộc trò chuyện đang đi theo hướng tầm phào, hãy lịch sự dừng người đó lại và cho họ biết rằng bạn có khả năng sẽ hành động theo thông tin mà bạn được cung cấp. Điều này giúp họ hiểu rằng nó bao hàm trách nhiệm và cho họ “quyền” để quyết định giữ thông tin cho riêng mình.
Tại thời điểm này, bạn có thể nói, “Cảm ơn vì đã cho tôi biết. Tôi sẽ thảo luận điều đó với người ấy. Tôi không cảm thấy cần phải chia sẻ tên của bạn, nhưng anh ấy có thể đoán bạn đã chia sẻ nó”. Tất nhiên, rủi ro trong cách tiếp cận này là mọi người sẽ suy nghĩ kỹ trước khi chia sẻ những câu chuyện phiếm với bạn. Bạn có thể mất quyền tìm hiểu một số thông tin. Nhưng nếu tấm gương của bạn ảnh hưởng tích cực đến người khác, bạn có thể có được một nơi làm việc lành mạnh hơn.
Giải quyết vấn đề đúng trước
Tiếp theo là cuộc trò chuyện với người-nói-xấu-bạn. Một câu chuyện phiếm như thế này bao gồm hai cuộc trò chuyện: một về quy trình và một về nội dung. Bản năng đầu tiên của hầu hết mọi người là giải quyết vấn đề trong quá trình – tức là thực tế là người ấy đang nói xấu sau lưng bạn. Bạn cho rằng nội dung của tin đồn thất thiệt hay câu chuyện phiếm là vô ích và chuyển sang đối mặt ngay lập tức với điều khiến bạn khó chịu nhất: cách anh ta bán hàng “bịa đặt” không phù hợp. Cách tốt hơn để tiếp tục là trước tiên hãy tập trung vào vấn đề nội dung – mối quan tâm rõ ràng của người ấy về năng lực của bạn – chứ không phải “buôn chuyện sau lưng tôi”.
Đừng quên khiêm tốn. Đừng đóng khung cuộc trò chuyện (thậm chí là ngầm hiểu) là “Hãy tự thấy xấu hổ vì bạn đã nói sau lưng tôi”, mà là “Nếu tôi đã làm bạn bất bình theo một cách nào đó, tôi thực sự muốn hiểu điều đó. Hoặc nếu kỹ năng của tôi đang thiếu, tôi cần phản hồi.”
Cách tiếp cận này giúp ích theo một số cách. Đầu tiên, nếu có ích cho mối quan tâm của người đó, bạn sẽ nhận được lợi ích từ phản hồi. Thứ hai, bạn vượt qua các phản ứng ăn miếng trả miếng theo cách có thể ngăn điều này leo thang thành xung đột cá nhân trong tương lai. Và thứ ba, bạn thể hiện cả sự cởi mở với phản hồi và sự sẵn sàng buộc người khác phải chịu trách nhiệm theo cách có thể khuyến khích họ đưa ra lựa chọn tốt hơn vào lần tới khi họ có mối quan tâm.
Thảo luận vấn đề sâu sắc
Chỉ sau khi bạn đã khám phá mối quan tâm của người khác, bạn mới có thể quy trách nhiệm một cách hiệu quả cho họ về cách thức gián tiếp mà phản hồi của họ đến với bạn. Yêu cầu cam kết rằng, trong tương lai, bạn sẽ nghe thấy lời phàn nàn trước khi người khác làm và tự hứa với họ như vậy. Nếu bạn đã khiêm tốn thu hút phản hồi ở bước trước, bạn sẽ có thẩm quyền đạo đức và sự an toàn cần thiết để buộc họ phải chịu trách nhiệm về hành vi xấu của họ.
Không có gì đảm bảo rằng việc tiếp cận những tin đồn hay các câu chuyện phiếm theo cách này sẽ loại bỏ nó. Nhưng nó đảm bảo rằng bạn trở thành một phần của giải pháp thay vì kéo dài các “drama” và những lời nói xấu sau lưng tiếp tục xảy ra nơi công sở.
Nguồn: HBR