Thiết bị công nghệ cao, nhịp làm việc hối hả, ô nhiễm môi trường…, nhịp sống hiện đại tuy tiện nghi song cũng tiềm ẩn rất nhiều nguy cơ ảnh hưởng sức khỏe. Gần đây, không ít các nghiên cứu đã chỉ ra các hiểm họa tiềm ẩn đến sức khỏe lẫn tinh thần của dân thành thị.
Đột quỵ ở người trẻ
Theo những con số thống kê, trường hợp đột quỵ từ lứa tuổi 30, thậm chí trẻ hơn (20) có khuynh hướng gia tăng, đặc biệt ở các thành phố lớn. Tại Việt Nam, mỗi năm có khoảng 200.000 trường hợp đột quỵ, một nửa trong số đó tử vong do tai biến mạch máu não, có xu hướng trẻ hóa với mức tăng trung bình khoảng 2%.
Xu hướng trẻ hóa ở nhóm bệnh nhân này chính là hệ quả từ lối sinh hoạt mất cân bằng như mất ngủ, làm việc quá nhiều, lười vận động, lạm dụng rượu bia, thuốc lá, chất kích thích… dẫn đến các bệnh rối loạn mỡ máu, xơ vữa động mạch, thiếu máu… 90% bệnh nhân nếu may mắn sống sót qua cơn đột quỵ sẽ bị mắc các di chứng như mất khả năng nói, liệt cơ mặt, liệt nửa người. Các bệnh nhân trẻ còn có thể mắc thêm các di chứng khác như mù, nói lắp, chóng mặt hoặc không thể tự đi lại.
Nguy cơ từ ánh sáng xanh
Các ánh sáng nhân tạo (ánh sáng xanh) phát ra từ các thiết bị công nghệ như màn hình máy tính, di động, màn hình led… chứa đựng nhiều nguy cơ tiềm ẩn đối với thị lực con người. Ánh sáng xanh phụ thuộc ba yếu tố: cường độ, bước sóng, thời gian tác động. Nếu thời gian và cường độ tác động đến các tế bào trong võng mạc vượt qua ngưỡng phục hồi sẽ gây ảnh hưởng đến thị lực. Các nguồn sáng có cường độ cao được hấp thụ bởi sắc tố bên trong, khi đó năng lượng được chuyển thành nhiệt năng, gây đông protein trong tế bào, dẫn đến thoái hóa và suy giảm chức năng mắt.
Ánh sáng xanh rất có lợi cho các hoạt động vào ban ngày. Tuy nhiên, tiếp xúc nhiều với nguồn ánh sáng này vào ban đêm sẽ gây khó ngủ, suy nhược cơ thể và gây ra các bệnh tim mạch gây thoái hóa điểm vàng khiến mắt mất khả năng nhìn chi tiết ở vùng trung tâm thị giác, là nguyên nhân chính gây mù ở lứa tuổi trung niên. Người sống trong môi trường có nhiều ánh sáng nhân tạo sẽ khiến đồng hồ sinh học bị rối loạn, tăng khả năng ung thư. Đặc biệt đối với phụ nữ, ô nhiễm ánh sáng cũng ảnh hưởng đến làn da như lão hóa sớm, da khô và dễ kích ứng… Nghiên cứu của Đại học Haifa, Israel kết luận: Phụ nữ sống ở những vùng đô thị nhiều ánh sáng nhân tạo có nguy cơ mắc bệnh ung thư cao hơn 73% so với phụ nữ ở những nơi tận dụng ánh sáng tự nhiên.
Tin liên quan:
“Báo động” về sức khỏe tinh thần
Các nhà nghiên cứu đã lần đầu tiên đưa ra nghi ngại từ thập niên 1930 rằng cuộc sống ở các đô thị sẽ làm tăng nguy cơ mắc các chứng bệnh tinh thần. Từ đó, rất nhiều nghiên cứu khác đặc biệt tại châu Âu cũng đưa ra những cảnh báo tương tự về các chứng bệnh liên quan đến tinh thần như trầm cảm hay lo âu. Trong số đó, tình trạng cô đơn, mất khả năng kết nối và chia sẻ chính là hiện tượng thường thấy. Căn bệnh “cô đơn” này trở nên phổ biến không chỉ với đối tượng thị dân trung niên mà còn đang có khuynh hướng trẻ hóa. Theo khảo sát ở một số đô thị lớn, tâm trạng cô đơn ngày càng phổ biến hơn với thị dân kể từ tuổi 30. Một công việc phù hợp với tiềm năng và sở thích, một người bạn tâm giao cũng như mối quan hệ xã hội lành mạnh sẽ giúp cho tình trạng này được cải thiện. Hơn hết, các chuyên gia sức khỏe tâm lý cho rằng, giảm ngay thói quen lên mạng xã hội, lướt facebook…, thay vào đó là thú vui quan sát cuộc sống xung quanh sẽ giúp bạn cân bằng hơn.
Học cách cân bằng cuộc sống
- Một môn thể thao kể cả đơn giản nhất như chạy/đi bộ với thời gian tập luyện 30 phút mỗi ngày sẽ giúp bạn điều tiết các hormones gây stress, giúp lưu thông tuần hoàn máu và có lợi cho hệ miễn dịch. Các bài tập yoga sẽ giúp tăng cường độ dẻo dai. Ngoài ra, nên tập thể dục vào buổi sáng sớm ít nhất một ngày trong tuần.
- Hạn chế bia, rượu và chất kích thích. Thay vào đó là chế độ thực dưỡng hoặc nhiều rau củ để tăng cường bổ sung các vitamins và khoáng chất tự nhiên. Thức ăn sạch giúp bạn tạo nên những nguồn năng lượng tốt.
- Giảm cường độ ánh sáng xanh vào ban đêm, hạn chế độ sáng màn hình hoặc hạn chế thời gian làm việc với các thiết bị số ít nhất nửa tiếng trước giờ ngủ để đảm bảo có giấc ngủ ngon.