Ông có tài huýt sáo và thường vui vẻ huýt sáo mỗi ngày trong khi phủi bụi hay quét cửa tiệm cầm đồ của ông. Mọi người quen ông đều tôn trọng và kính nể ông. Không ai biết được ông có một nỗi buồn bí mật đằng sau sự vui vẻ đó.
Đa số khách hàng của ông không trở lại để lấy lại món đồ của mình, và ông không bán được nhiều, nhưng ông không quan tâm. Với ông, cửa hàng là một sự giải trí đem lại niềm vui nhiều hơn là một phương tiện kiếm sống.
Ông gọi căn phòng phía sau này là “phòng kỷ niệm”. Trong đó có những chiếc đồng hồ bỏ túi, đồng hồ để bàn, và những chiếc xe lửa chạy điện. Cũng có cả những đầu máy xe lửa chạy bằng hơi nước nhỏ xíu, những món đồ chơi đã lỗi thời bằng gỗ, thiếc hay gang và nhiều món trang sức cổ lỗ khác. Việc bỏ thời gian trong căn phòng kỷ niệm làm ông vui khi nhớ lại nhiều khoảnh khắc đáng trân trọng trong quá khứ của ông. Ông cẩn thận xem từng món đồ, đôi khi ông nhắm mắt, dừng tay lại để sống lại một kỷ niệm thời thơ ấu đơn giản, ngọt ngào.
Một ngày kia, Pappy đang vui thích gắn lại một chiếc đèn xách cũ kỹ của ngành đường sắt. Ông vừa làm vừa huýt sáo một điệu nhạc du dương của ngành đường sắt và hồi tưởng lại quá khứ của chính mình khi còn là một người bẻ ghi. Đó là một ngày điển hình của cửa tiệm. Bên ngoài mặt trời chiếu sáng bầu trời trong trẻo. Một cơn gió nhẹ lướt qua cánh cửa lưới phía trước. Mỗi khi thời tiết đẹp như vậy, Pappy để cửa bên trong mở. Ông thích không khí trong lành - cũng gần bằng thích mùi đặc biệt của đồ cổ và mùi dầu máy cũ. Trong khi đang đánh bóng chiếc đèn mới sửa lại, ông nghe tiếng leng keng của chiếc chuông trên cánh cửa tiệm. Chiếc chuông phát ra âm thanh thu hút độc đáo đó đã ở trong gia đình Pappy hơn một trăm năm rồi. Ông yêu quý nó vô cùng và thích chia sẻ bài hát của nó với mọi người đến cửa tiệm. Mặc dù chiếc chuông được treo bên trong cánh cửa chính, Pappy đã buộc một sợi dây vào cửa lưới để nó kêu dù cánh cửa trong mở hay đóng.
Nghe tiếng chuông nhắc nhở, ông rời khỏi căn phòng kỷ niệm để ra gặp người khách hàng. Lúc đầu ông không nhìn thấy cô bé. Những lọn tóc quăn ngắn sáng ngời của cô gần như không cao bằng mặt quầy hàng. “Cô cần gì nào, thưa tiểu thư bé bỏng?”, Pappy vui vẻ hỏi. “Chào ông”. Cô bé nói nhỏ gần như thì thầm. Một cô bé xinh xắn. E lệ. Ngây thơ.
Cô nhìn Pappy với cặp mắt to màu nâu , rồi chậm chạp nhìn lướt quanh phòng để tìm một món đồ đặc biệt.
Cô rụt rè nói với ông: “Thưa ông, cháu muốn mua một món quà”. “À, chúng ta xem nào”, Pappy nói, “món quà này cho ai?”.
”Ông ngoại cháu. Một món quà cho ông ngoại cháu. Nhưng cháu không biết mua món gì”.
Pappy bắt đầu gợi ý: “Một chiếc đồng hồ bỏ túi nhé? Nó còn rất tốt. Tự tay ông sửa nó đấy”. Ông nói với vẻ tự hào. Cô bé không trả lời. Cô đi đến cánh cửa vào tiệm và đặt bàn tay bé nhỏ lên cửa. Cô đẩy nhẹ cánh cửa để rung chuông. Gương mặt Pappy dường như sáng bừng lên khi ông nhìn cô bé mỉm cười vì xúc động. “Đúng nó rồi”, cô bé vui mừng nói lắp bắp.
“Mẹ nói ông ngoại yêu âm nhạc lắm”. Ngay lúc đó, Pappy đổi nét mặt. Sợ làm cô bé đau khổ, ông bảo cô: “Ông rất tiếc , cháu ạ. Chiếc chuông đó không phải để bán. Có lẽ ông ngoại cháu sẽ thích chiếc radio nhỏ này”. Cô bé nhìn chiếc radio, cúi thấp đầu và buồn rầu thở dài: “Không, cháu nghĩ là không”. Pappy kể cô nghe chiếc chuông đã ở trong gia đình ông rất nhiều năm như thế nào, và đó là lý do ông không muốn bán nó.
Cô bé ngước nhìn ông, và cùng với một giọt lệ lớn trong mắt, dịu dàng nói, “Cháu nghĩ là cháu hiểu rồi. Dù sao cháu cũng cám ơn ông”.
Đột nhiên, Pappy nghĩ đến tất cả những người còn lại trong gia đình ông đã mất như thế nào, ngoại trừ cô con gái đã bất hòa với ông mà ông không gặp gần mười năm nay. Tại sao lại không, ông nghĩ. Tại sao lại không chuyển nó cho một người khác, một người sẽ chia sẻ nó với một người thân? Dù sao cũng chỉ có trời mới biết nó sẽ kết thúc ở nơi nào.
”Đợi một chút... tiểu thư bé bỏng ạ”. Pappy nói đúng lúc cô bé đang bước ra cửa - cũng là lúc ông nghe tiếng chiếc chuông reo lần cuối cùng. “Ông quyết định bán chiếc chuông đấy. Khăn tay đây. Cháu hỉ mũi đi”.
Cô bé vỗ tay vì vui mừng. “Ồ, cám ơn ông. Ông ngoại sẽ vui lắm”.
“Đúng vậy, tiểu thư bé bỏng ạ. Đúng vậy”. Pappy cảm thấy dễ chịu về việc giúp cô bé, tuy ông biết ông sẽ nhớ chiếc chuông. “Cháu phải hứa sẽ chăm sóc kỹ chiếc chuông cho ông ngoại cháu - và cũng cho cả ông nữa, được chứ?”. Ông cẩn thận bỏ chiếc chuông vào một túi giấy nâu.
“Ồ, cháu xin hứa”. Cô bé nói. Rồi cô bất ngờ trở nên rất nghiêm trang và yên lặng. Cô đã quên không hỏi một điều. Cô ngước mắt lên nhìn Pappy với vẻ rất lo lắng và một lần nữa gần như thì thầm hỏi: “Nó giá bao nhiêu?”.
“À, để xem nào. Cháu có bao nhiêu tiền?”.
Ông Papy hỏi với một nụ cười tinh nghịch.
Gia tài của cô bé là 2 đô la và 47 xu.
Ông nói như reo:
Chà chà, cháu thật may mắn, cái chuông đó giá vừa đúng 2 đôla 47 xu !!
.......
Tối hôm ấy khi Pappy chuẩn bị đóng cửa tiệm, ông thấy mình đang nghĩ về chiếc chuông. Ông quyết định không nhớ tới nó nữa. Ông nghĩ đến cô bé và tự hỏi không biết ông ngoại cô có thích món quà của mình không. Chắc chắn ông ấy phải nâng niu bất cứ món gì nhận được từ một đứa cháu ngoại đáng yêu và quý giá như vậy.
Ngay lúc ấy, đúng lúc ông sắp tắt đèn trong phòng kỷ niệm, Pappy nghĩ ông nghe tiếng chiếc chuông của ông. Một lần nữa, ông hỏi lại lý trí của mình; ông quay về phía cửa: Cô bé đang đứng đó. Cô đang lắc chiếc chuông và cười thật duyên dáng. Pappy bối rối hỏi trong khi bước về phía cô bé: “Chuyện gì vậy, tiểu thư bé bỏng? Cháu đổi ý rồi sao?”.
“Không đâu ạ”, cô cười toét miệng. “Mẹ nói nó là của ông đấy”. Trước khi Pappy kịp nói thêm tiếng nào, mẹ cô bé đã bước qua cửa và vừa nuốt một giọt nước mắt vừa dịu dàng nói: “Chào bố”.
Cô bé giật đuôi áo sơ mi của ông ngoại mình.
“Đây, ông ngoại ơi. Khăn tay của ông đây. Ông hỉ mũi đi”.
Phyllis Caldwell
Nghiêm Chi Phương dịch
Fb Bao Quang Nguyen