1. Nghỉ việc trước Tết
Tui đi ăn sáng, mới dừng xe trước quán chưa kịp gọi thì em phục vụ đã chạy ra dắt xe vào.
Vừa dắt vừa khóc.
Không quen biết gì nhiều, cả hai lại đều là con trai nên tui cũng không dám hỏi gì, sợ cậu ta ngượng.
Tui chỉ bưng cốc trà chạy ra ghế ngoài ngồi xem có hóng được gì không.
Trời không phụ lòng người chịu lạnh, lúc sau, bác chủ quán đi ra nói chuyện. Bác ấy mở đầu bằng một câu kinh điển: sắp Tết đến nơi rồi mày nghỉ ngang đột ngột thế này thì chếch bác.
Ối giồi ôi nghe mới giống câu tủ của tui hồi xưa làm sao.
Thằng nhóc quệt nước mắt. Cháu cũng biết thế. Nhưng giờ bố cháu đi viện rồi cháu phải về coi nhà. Bác thông cảm cho cháu.
Nhưng mà nghỉ sát nút thế này thì không có thưởng Tết gì đâu đấy. Bác giải quyết cho mày lương tháng này không bị phạt thôi.
Vâng.
Chuyện cậu ta nước mắt ngắn dài, bác chủ quán chắc cũng như tui, ngượng. Chẳng nói gì. Thế là suốt trong lúc tui ăn sáng, cậu ta vẫn vừa khóc vừa dắt xe cho khách.
Có cái vừa buồn cười, cũng vừa đáng khâm phục đấy là khóc thế nhưng không dắt trượt cái xe nào, lau không thiếu cái bàn nào.
Việc của mình vẫn làm tốt lắm.
Lúc tui định đi về thì thấy bạn đứng bếp và có vẻ là quản lý ở đó chạy ra đàm phán với bác chủ.
Bác cho nó thêm 500 tiền đi lại được không ạ. Nó làm ở đây cả năm, cũng chăm chỉ. Nãy giờ nhận điện thoại của nhà xong nó vẫn lo bàn ghế xe cộ đàng hoàng cho khách.
Tao nhìn thấy rồi. Tao cũng định cho.
Thế sao nãy bác bảo nó không có thưởng Tết?
Thì đây là lì xì.
Tui chợt hiểu tại sao tới ăn ở đây đến mấy năm, mà tui vẫn gặp được vài gương mặt nhân viên quen thuộc. Dù công việc ở đây có vẻ cũng không hấp dẫn lắm.
Hơi xấu tính, nhưng tui đã nghĩ nếu mình là bác chủ và nếu cậu nhóc kia hôm nay chểnh mảng thì không dễ để có kết cục tốt đẹp như vậy.
Tui ôn lại được từ cậu nhóc phục vụ nhỏ hơn mình cả đống tuổi về bài học “làm tốt việc của mình ngay cả trong tình cảnh khó khăn”.
Cũng học được từ bác chủ bài học “quy định không phải là tất cả những gì mình cần làm”.
2. Cạnh tranh bằng một nhánh gừng
Tui bảo thèm ăn bò sốt vang. Thằng em tui thấy thế thì gạ mai dậy sớm đi mua bò về nấu không, em sẽ giới thiệu với anh quầy bò ruột thịt của em.
Tui ừ. Thế là hai tụi tui ăn tối xong leo lên giường cố ngủ từ trước 12h, đặt báo thức dậy sáng sớm hôm sau đi mua bò, vì quán bò này chừng 8h gì đấy là hết sạch đồ rồi.
Nói chung chuẩn bị trịnh trọng lắm.
Chúng tui đứng giữa một đám đông khách mua hàng chục cân để mua lẻ năm lạng thịt.
Tui thấy mình mua ít nên ngại, không dám hỏi han gì nhiều vì sợ người ta tốn thời gian. Chị bán hàng thì vẫn niềm nở bình thường.
Thấy tui chỉ chỉ miếng mình muốn mua, chị ấy rất bình tĩnh dừng lại hỏi thế em mua về nấu gì?
Tui bảo nấu sốt vang. Chị ấy xúi, thế em mua bớt thịt đi, thêm ít nạm ăn cho ngon.
Đúng chuẩn công thức rồi, thằng em tui nghe thế thì gật đầu rối rít mua thêm nạm như lời đề nghị.
Xách túi thịt chen ra khỏi quầy, tui thấy trong túi có mấy nhánh gừng. Tui thắc mắc, sao bả bỏ gừng vào lúc nào nhanh thế nhỉ?
Em tui đáp, úi giời, nhà đấy hai vợ chồng bán mà. Anh chồng lúi húi ngồi phía sau đấy chắc anh không để ý. Ông ấy gói thịt với thêm ớt gừng.
Lần nào cũng thêm như vậy hả?
Đúng rồi. Bà ý bảo là để cạnh tranh. Hồi trước em hỏi, bả bảo giờ này thiếu gì người bán bò, mình phải thêm ít này nọ để nịnh khách một tí thì mới dễ cạnh tranh.
Tui học được từ một người bán hàng ngoài chợ bài học “tận tụy trong từng chi tiết nhỏ”.
Thú thực, bài này tui học mãi chưa thấm.
Mỗi khi đi ra đường, luôn có một ai đó khiến tui thấy rằng những gì mình làm vẫn hời hợt lắm. Còn có thể tận tâm hơn nữa.
3. Con nhà nòi
Dạo gần đây tui mê dừa tắc. Nói chung món này làm dễ, tự mua dừa về làm cũng được nhưng tui cứ thích chạy ra ngoài mua đồ pha sẵn.
Mỗi tội, tính tui hơi lắm chuyện, đi uống trà không thích thêm sirup, uống dừa tắc thì ghét thêm đường. Có quán chiều được có quán không.
Hôm trước tui vào quán quen, thấy thằng nhóc con chủ quán đứng trông quầy. Ngó thấy menu mới cập nhật món dừa tắc nhưng tui tần ngần không dám gọi, vì sợ cốt pha sẵn toàn đường thì mình không uống được, mà thằng nhóc này bé quá trông không có vẻ sẽ làm được cốt riêng.
Thế mà vừa thấy tui, nó gạ liền, chú uống món mới không?
Tui hỏi món gì.
Nó bảo dừa tắc á.
Tui kể lể, cốt có đường sẵn đúng không, chú hay thấy người ta làm thế, nhưng chú không uống được đường nên đang không tính gọi.
Thằng nhóc gạ, chú uống đi, con làm không đường cho.
Tui gật. Xong tui hỏi nó tính làm như nào.
Nó đáp, dễ ẹc, lấy nước dừa bình thường mẹ con trữ trong tủ ra, lấy tắc ra pha vô, cho thêm chú mấy cục cơm dừa là xong.
Chú thích nhiều cơm hay ít cơm?
Ít đi, chú uống nước thôi.
Thằng nhóc gật gù, quay vào quầy đeo găng tay pha pha lắc lắc.
Trong lúc đợi, tui chợt nhớ đến một bài viết gần đây trên thrớt city của một bạn pha chế.
Câu chuyện đại khái là khách uống không đường nhưng món của nhà bạn trong công thức vốn không có đường, chỉ có sữa đặc thôi. Bạn giảm còn 10% sữa đặc, khách vẫn phàn nàn bung beng vì quá ngọt.
Lúc ấy, tui lướt thấy bạn lý giải là mình không được đổi công thức. Nên khách sai, bạn đúng. Đại khái vậy.
Tui mới tò mò hỏi thằng nhóc đang pha nước này, ê nhóc, nếu mẹ con không cho tự ý pha chế như vậy thì khi chú order “dừa tắc không đường”, con tính sao?
Thì con bảo cốt dừa tắc nhà con sẵn đường rồi, giờ con thêm nhiều đá cho bớt ngọt được không. Nếu chú không đồng ý thì con gạ chú uống dừa nguyên quả. Đơn giản.
Sao con nghĩ ra hay vậy?
Thằng nhóc lườm tui. Vì mẹ con cũng làm vậy chứ sao. Mẹ con bảo bán hàng nước mỗi khách một khẩu vị, gì mình theo được thì theo, không theo được thì nói rõ rồi gạ món khác là xong.
Tui phục lăn.
Tui học được từ đứa nhóc còn làm bài tập trên vở ô ly bài học làm ăn, “không đáp ứng được chính xác yêu cầu của khách cũng không phải là chấm hết”.
#st.